Oorzaken van overgewicht bij paarden
- Overvoeding
Een van de meest voorkomende oorzaken van overgewicht bij paarden is overvoeding. Veel eigenaren bieden hun paarden meer voer aan dan nodig, zonder rekening te houden met hun dagelijkse energiebehoefte. Het verstrekken van te veel krachtvoer of calorierijk hooi kan leiden tot een energie-overschot dat wordt opgeslagen als vet. Het is aanbevolen het hooi te laten analyseren. Dat kan via de Ruwvoer Quickscan van Vitalbix. Naargelang de resultaten van deze testing kan je het hooi weken om het suikergehalte te verminderen en een magere maar zeer complete balancer bijvoeren zodat de stofwisseling geoptimaliseerd wordt. Indien er een aangetoond tekort is aan eiwitten, wat belangrijk is voor spieropbouw, dan is het advies om eerder zuivere esparcette bij te voeren dan luzerne. Esparcette is een betere eiwitbron dan luzerne voor paarden met overgewicht omdat het minder calorieën bevat en rijk is aan tannines, die de suiker- en zetmeelopname in de darm vertragen. Dit helpt bij het reguleren van het gewicht en het voorkomen van insulineresistentie.Bij twijfel over wat je paard lust kan je eerst een proefpakket uitproberen.
- Te weinig beweging
Paarden zijn van nature bewegingsdieren, en in het wild zouden ze vele kilometers per dag lopen op zoek naar voedsel. Tegenwoordig hebben veel paarden een veel minder actieve levensstijl, vooral als ze langdurig op stal staan of weinig weidegang krijgen. Te weinig beweging in combinatie met een te rijke voeding leidt al snel tot overgewicht.
- Onjuiste voeding
Voeding die niet is afgestemd op de behoeften van het paard, zoals krachtvoer met suiker en zetmeel kan snel bijdragen aan overgewicht. Veel paarden hebben niet zulk krachtvoer nodig en kunnen gezond blijven op een dieet van hoogwaardig hooi en gras, aangevuld met mineralen en vitaminen in de vorm van een balancer.
- Genetische aanleg
Sommige paardenrassen, zoals pony’s en koudbloedrassen, hebben een grotere aanleg voor gewichtstoename. Deze paarden zijn van nature efficiëntere verwerkers van energie, wat hen gevoelig maakt voor overgewicht, zelfs wanneer ze relatief weinig voer krijgen.
Gevaren van overgewicht
Overgewicht kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen bij paarden. Een van de meest voorkomende aandoeningen die gerelateerd is aan obesitas, is hoefbevangenheid (laminitis), een pijnlijke ontsteking van de hoeflamellen die kan resulteren in permanente schade. Daarnaast kan overgewicht leiden tot insulineresistentie, wat de kans op stofwisselingsstoornissen zoals Equine Metabool Syndroom (EMS) vergroot. Ook verhoogt het de belasting op gewrichten en pezen, wat kan leiden tot vroegtijdige artritis en kreupelheid.
Wetenschappelijke inzichten
Er zijn meerdere wetenschappelijke studies uitgevoerd die inzicht bieden in de oorzaken, gevaren en behandeling van overgewicht bij paarden. Hieronder bespreken we twee belangrijke onderzoeken die bijdragen aan een beter begrip van dit groeiende probleem.
1. Studie naar insulineresistentie (IR) en overgewicht
Een studie uitgevoerd door Carter et al. (2009) onderzocht de relatie tussen overgewicht en insulineresistentie bij paarden. Het onderzoek toonde aan dat paarden met overgewicht en obesitas significant hogere niveaus van insuline in hun bloed hadden na het eten in vergelijking met paarden met een gezond gewicht. Dit verhoogde insulineniveau duidt op insulineresistentie, een aandoening die vaak wordt gezien bij paarden met overgewicht en die een belangrijke risicofactor is voor het ontwikkelen van hoefbevangenheid.
De studie benadrukte het belang van gewichtsbeheersing bij paarden om de kans op insulineresistentie te verkleinen. Het aanpassen van het dieet naar een vezelrijk, laag-suiker dieet en het bevorderen van meer beweging werden aanbevolen als belangrijke strategieën om overgewicht te voorkomen en insulineresistentie te behandelen.
Bron: Carter, R. A., Geor, R. J., Burton Staniar, W., Cubitt, T. A., & Harris, P. A. (2009). “Appetite, body condition, and fat metabolism in horses: The role of insulin resistance.” Equine Veterinary Journal, 41(5), 414-419.
2. Studie naar het effect van dieetbeperkingen op gewichtsverlies
Een andere studie, uitgevoerd door Morgan et al. (2015), richtte zich op het effect van dieetbeperkingen en gecontroleerde beweging op gewichtsverlies bij paarden met overgewicht. In het onderzoek werden paarden met overgewicht geplaatst op een dieet met beperkt calorie-inname, waarbij vooral ruwvoer met een laag suikergehalte werd gevoerd. Daarnaast kregen de paarden dagelijkse beweging.
De resultaten van het onderzoek toonden aan dat paarden die werden beperkt in hun voeding en regelmatig werden bewogen, aanzienlijk gewicht verloren en een betere insulinegevoeligheid vertoonden. Het onderzoek concludeerde dat gewichtsverlies kan worden bereikt door een combinatie van dieetbeperkingen en een verhoogd bewegingsregime, en dat het belangrijk is om het lichaamsgewicht van paarden regelmatig te controleren om te voorkomen dat ze opnieuw overgewicht ontwikkelen.
Bron: Morgan, R., Keen, J. A., & McGowan, C. M. (2015). “Treatment of equine metabolic syndrome: A clinical study.” Equine Veterinary Journal, 47(4), 432-437.
Conclusie
Overgewicht bij paarden is een serieus probleem dat kan leiden tot diverse gezondheidsproblemen, waaronder insulineresistentie, hoefbevangenheid en gewrichtsproblemen. Het voorkomen van overgewicht begint met een goede balans tussen voeding en beweging. Wetenschappelijke studies tonen aan dat het verminderen van calorierijke voeders en het verhogen van fysieke activiteit de sleutels zijn tot een gezond lichaamsgewicht. Daarnaast is het belangrijk om regelmatig de lichaamsscore van je paard te controleren en indien nodig de voeding aan te passen.
Door vroegtijdig in te grijpen en een gezond gewicht te behouden, kunnen de meeste gezondheidsproblemen die verband houden met overgewicht worden voorkomen. Het welzijn van het paard moet altijd centraal staan, en dit betekent ook het handhaven van een gezonde voeding en levensstijl.